3. Odczytanie tekstu z podręcznika
Racjonalizm, czyli kult rozumu
Za twórcę tego nurtu uznaje się Kartezjusza. Racjonaliści uważali, że rozum jest najdoskonalszym i jedynym źródłem ludzkiego poznania. Odrzucali wszystko to, czego nie można było racjonalnie wytłumaczyć, w myśl zasady Cogito ergo sum (Myślę więc jestem). Z tego względu, eliminowano wiarę w Boga i wartości nadprzyrodzone.
Deizm, czyli odrzucenie Boga osobowego
Deizm to nurt religijno-filozoficzny. Jego zwolennicy głosili, że rozumowo można wyjaśnić istnienie Boga. Zakładali, że Bóg jest tylko bezosobową siłą, stworzył świat i ustalił prawa rządzące przyrodą. Nie ingeruje on jednak w dalsze losy człowieka. Poglądy te były zupełnie sprzeczne z wiarą chrześcijańską, więc ją odrzucano.
Masoneria wrogiem Kościoła
W okresie oświecenia powstawały tajne organizacje, tak zwane loże masońskie, których członków nazywano masonami lub wolnomularzami. Za swojego duchowego przewodnika wybrali Woltera. Głosili równość wszystkich religii, narodów i poglądów. Byli także zwolennikami laicyzmu, deizmu i praktykowali tajemnicze obrzędy. Poglądy te sprawiły, że zaostrzył się konflikt z Kościołem katolickim. Papież Klemens XII w 1738 roku zabronił katolikom przynależności do lóż masońskich pod karą ekskomuniki, która obowiązuje do dziś.